اعتماد به نفس کاذب و راه های رهایی از آن
اعتماد به نفس کاذب چیست؟
خودباوری، یکی از اصلی ترین ارکان، موفقیت انسان در زندگی می باشد. همچنین یکی از تأثیر گذار ترین عوامل در روابط اجتماعی افراد نیز محسوب می شود. این ویژگی، باعث جلب اعتماد اطرافیان، به وجود آمدن حس بسیار خوب در فرد و جلوگیری از انزوای او می گردد؛ اما اعتماد به نفس واقعی با اعتماد به نفس کاذب ، معنای کاملا متفاوتی دارد.
اعتماد به نفس واقعی برای زندگی افراد بسیار مفید می باشد و در مقابل اعتماد به نفس کاذب خسارت های زیادی را در پی دارد. خودباوری واقعی، شما را در رسیدن به اهدافتان، یاری می رساند و افکار و حس های بد را از شما دور می سازد و خودشیفتگی عکس آن عمل می کند.
بسیاری از افراد، تصور می کنند عزت نفس، همان خودباوری واقعی است؛ اما در واقع، این دو حس تفاوت های زیادی با هم دارند. عزت نفس، به معنای احترام و علاقه ای است که فرد برای خودش قائل می شود و از آنچه دارد، احساس رضایت می کند. خودباوری، به معنی باور داشتن به استعداد های خود در راه رسیدن به خواسته ها، می باشد.
اعتماد به نفس واقعی: من فرد مهمی هستم، او مرا دوست دارد، با پس انداز کردن بسیار پولدار می شوم، انتقادات دیگران را می پذیرم و خودم را در آن جهت اصلاح می کنم.
اعتماد به نفس کاذب: من برای دیگران مهم هستم، او راهی جز دوست داشتن من ندارد چون به کس دیگری نمی تواند دل ببندد، همه پس اندازم را خرج می کنم چون یک بار بیشتر زندگی نمی کنم، به انتقادات دیگران اهمیتی نمی دهم چون من بهترینم.
ویژگی افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند
نام دیگر اعتماد به نفس کاذب، خود شیفتگی می باشد که باعث انزوای حداکثری افراد می شود. این افراد گمان می کنند که در هیچ شرایطی مغلوب هیچ کس نخواهند شد و مقامشان از همه بالا تر است. با همین طرز فکر، افراد خود شیفته هر کاری که دلشان بخواهد را انجام می دهند و تأسف در زندگی آنها جایی ندارد. اگر خودباوری بدون در نظر گرفتن باور ها و استعداد هایمان باشد، قطعا به خودشیفتگی تبدیل می شود.
افرادی که خودشیفته هستند، در هیچ زمینه ای غیر از خودشان، به کسی اعتماد نخواهند کرد. این کار باعث می شود تا صحبت های اطرافیان را نادیده بگیرند؛ بنابراین این افراد اصلاً برای کار های گروهی مناسب نیستند. همچنین این افراد به دلیل مخالفت همیشگی با نظرات، حتی تصمیمات درست، هیچ جایگاهی در گروه های اجتماعی ندارند.
خودشیفتگی، موجب بلند پروازی فرد و تحقیر اطرافیان توسط او می شود. این افراد نمی توانند مشکلاتی که با آنها مواجه می شوند را بر طرف کنند و فقط ادعای انجام کار های بزرگ را دارند. افراد خودشیفته، اصلاً مسئولیت پذیر نمی باشند و از انجام وظایف امتناع می کنند.
تمامی این ویژگی ها، رشته در غرور کاذب و خود بزرگ بینی این افراد دارد. در واقع اعتماد به نفس کاذب نه تنها سودی ندارد، بلکه باعث نابودی افراد می شود. این برخی از ویژگی های افراد خودشیفته است. دیگر ویژگی های این افراد عبارت اند از:
- این نوع افراد زیاد دروغ می گویند؛ چرا که می خواهند نقاط ضعفشان را بپوشانند.
- این افراد برای اینکه باهوش به نظر برسند از کلمات بزرگ در مورد خود استفاده می کنند.
- این نوع افراد دوست دارند همیشه رئیس باشند تا با آن حس حقارت شان را بپوشانند.
- همیشه در حال مقایسه خود با بقیه هستند و اشکالاتشان را توجیه می کنند.
- خودشان را بدون عیب می دانند و هنگامی که به واقعیت زندگی شان نزدیک شوید، عصبانی شده و جبهه می گیرند.
- این افراد برای اینکه خوب به نظر برسند از چیز های گران قیمت استفاده می کنند.
- برخی از این افراد سو استفاده گر هستند.
- این افراد در بیشتر مواقع ابراز ناراحتی می کنند.
- افراد با اعتماد به نفس کاذب خود را به بهترین شکل در جمع نشان می دهند.
- این نوع افراد به تصور خودشان از افکار بقیه خبر دارند.
- با خودشان و دیگران صادق نیستند.
- اکثر این افراد مغرور هستند و خودباوری واقعی ندارند.
آثار و نتایج منفی اعتماد به نفس کاذب
شکست های متعدد روحی و خسارت مالی
یکی از اولین نتایج داشتن اعتماد به نفس غیر واقعی، شکست های پی در پی و ضربات روحی شدید می باشد. افرادی که دارای این ویژگی هستند، قدرت تصمیم گیری درست و به موقع را ندارند و همین باعث می شود در مسیر موفقیت شکست های بسیاری خورده و خسارت های مالی زیادی ببینند. این شکست ها و عدم موفقیت باعث ضربات روحی شدیدی به این افراد می شود.
تنهایی و گوشه گیری
ویژگی خودشیفتگی باعث می شود، دوستان و اطرافیانتان از شما روی بر گردانده و شما را تنها بگذارند. تنهایی و انزوا یکی از بدترین آثار و نتایج، این ویژگی می باشد. این گونه افراد بیشتر اوقات از خود تعریف می کنند و تمایل شان به سو استفاده کردن از دیگران است. خود را در هر شرایطی رییس می دانند. دروغگو بودن این افراد، یکی دیگر از علت های تنهایی و انزوایشان است. خودشیفتگی و برتر دانستن خود نسبت به سایر افراد باعث شده است که دیگران از او فاصله بگیرند.
عدم آگاهی از این ویژگی و عدم تلاش برای بر طرف کردن آن
کسانی که اعتماد به نفس دروغین دارند، خودشان از این ویژگی بی خبر اند. این بی خبری باعث می شود که تغییری در رفتارشان ایجاد نشود و هیچ تلاشی هم برای تغییر آن نکنند. فرد خودشیفته ای که نیازی به اصلاح رفتارش نمی بیند و آسیب های بسیاری هم از آن می خورد. بهتر است در رویارویی با این افراد در کمال ادب و دوستانه به طوری که از کلام ما ناراحت نشوند، مشکلشان را بیان کنیم و آنها را از این آشفتگی نجات دهیم.
معایب اعتماد بنفس کاذب چیست؟
- از دست دادن عزت نفس
- ایجاد دلهره و دلشوره دائمی
- از دست دادن اعتماد دیگران
- از دست دادن وجهه اجتماعی
- عدم شناخت خود و توانایی های فردی
مواردی که اعتماد به نفس کاذب محسوب نمی شوند
افراد پررو و گستاخ
در خیلی از موارد افراد پررو رو را جز کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند، حساب کرده اند؛ در صورتی که این افراد گستاخ و وقیح هستند و برای هیچ کس حریم شخصی قائل نمی باشند. افرادی چاپلوس هستند و در کار هایی که به آنها مربوط نیست دخالت می کنند.
افراد مغرور
این افراد تصویری اغراق آمیز از خودشان دارند و نیازمند تحسین از جانب دوستان و اطرافیان هستند. خودشان را از بقیه بالاتر و برتر دانسته و به دیگران هیچ حس توجه و همدلی ندارند.
توهم
برخی از افراد را می بینیم که در انجام کار ها بسیار ادعا دارند؛ اما مهارت انجام آن را ندارند. این افراد بیشتر در توهمات خود زندگی کرده و با افرادی که خودشیفته اند متفاوت هستند.
نحوه برخورد با کسانی که اعتماد به نفس کاذب دارند
افرادی که از عارضه خودشیفتگی رنج می برند برای دفاع از خود در مقابل دیگران از ویژگی خود بزرگ بینی استفاده کرده و بدین صورت کمبود های دوران کودکی شان را نشان می دهند. کمبود هایی که در دوران کودکی برای این نوع از افراد به وجود آمده باعث شده که آنها در سنین بالا تر تصمیم بگیرند که توجه دیگران را به خودشان جلب کنند که این یکی از عوامل نداشتن عزت نفس در دوران کودکی نیز می باشد.
هنگام رویارویی با افراد خودشیفته، خواهید دید که آنها در ظاهر، خود واقعی شان را پذیرفته اند؛ اما این گونه هم نیست. کمبود عزت نفس باعث شده این افراد درمانده باشند و حس خوبی نسبت به خودشان نداشته باشند؛ ولی به شدت نیازمند توجه و علاقه اطرافیانشان می باشند. افراد با اعتماد به نفس کاذب، در مقابل انتقاداتی که از دیگران می شنوند بسیار خشمگین شده و رفتار تندی را از خود نشان می دهند.
در نتیجه ما باید با افراد خودشیفته بسیار مودب رفتار کنیم و تا حد امکان از انتقاد کردن بپرهیزیم.
چرا اسیر اعتماد به نفس کاذب می شویم؟
افرادی اسیر خودشیفتگی می شوند که عیب و نقصشان را نمی پذیرند و از واقعیت ها درک درستی ندارند. اصلی ترین علتی که باعث می شود افراد دچار خودشیفتگی شوند، نداشتن اعتماد به نفس واقعی و عزت نفس است. وقتی فرد شناختی از خود ندارد و فقط می خواهد توجه دیگران را به خود جلب کند و از زندگی بسیار نا امید است، اسیر خودشیفتگی می شود.
این فرد از آن پس شروع به مقابله با اطرافیان می کند؛ چرا که این تصور را دارد در گذشته این افراد او را تحقیر کرده و می خواهد با این کار نقاط ضعف و کاستی هایش را بپوشاند. افرادی که بیشتر به اعتماد به نفس کاذب مبتلا می شوند در گذشته توسط دیگران تحقیر شده اند و می خواهند با خودشیفتگی آن را جبران کنند.
چگونه از اعتماد به نفس کاذب به سمت اعتماد به نفس واقعی برویم؟
1- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
هیچ کدام از ما شبیه همدیگر نیستیم. علایق متفاوتی از هم داریم و از زندگی چیزهای متفاوتی میخواهیم. قرار نیست زندگی شما شبیه دوستانتان باشد یا حتی توانایی های یکسانی داشته باشید. خودتان را بشناسید و به سمت چیزی بروید که واقعا میخواهید.شبکه های مجازی و رسانه های مختلف باعث تقویت این مقایسه شده اند.
در حالی که شما فقط گزیده زندگی دیگران را در شبکه های اجتماعی میبینید. سعی کنید استفاده خود را از شبکه های اجتماعی محدود کنید و تمرکزتان را روی خوشناسی بگذارید. با خودتان روراست باشید و ضعف ها توانایی هایتان را بشناسید.
2- به خودتان سخت نگیرید
لازم نیست شما همیشه در بهترین حالت خود قرار داشته باشید. همه ما انسان ها بی حوصلگی و ناراحتی را تجربه میکنیم. قرار نیست همیشه ظاهر عالی و مردم پسندی داشته باشید.چه دلیلی دارد که برای یک خرید جزئی از سوپر مارکت یک ساعت زمان جلوی آینه باشید؟ چرا باید به خاطر دیگران همیشه خودتان را شاد و جذاب نشان دهید؟
شما هم ضعف هایی دارید و یک سری چیزها را نمیدانید و نمیتوانید انجام دهید. پس خودتان را بپذیرید و اینقدر به خودتان سخت نگیرید.
3- چالش های جدید را امتحان کنید
معنای رقابت هیچ گاه پیروزی صد در صد نیست. خیلی وقت ها شکست سرچشمه پیروزی ها و موفقیت های بعدی شما میشود. به جای این که به خاطر ترس از شکست، فرصت های زندگی خود را از دست بدهید؛ امتحانشان کنید.
سعی کنید با چالش های کوچک شروع کنید. مهارت های جدید را امتحان کنید و سعی کنید آن ها را یاد بگیرید. با این کار هم حس خوبی دریافت میکنید هم خود باوری کاذب خود را درمان میکنید.
4-مشکلات قسمتی از زندگی هستند
هرکسی در زندگی مشکلاتی دارد. داشتن مشکلات هرکسی را ناراحت میکند اما وجود آن ها به زندگی معنا میبخشد. اگر زندگی بدون هیچ مشکلی بود و ما برای هیچ چیزی تلاش نمیکردیم دیگر چه انگیزه ای برای ادامه دادن باقی میماند؟تلاش برای حل مشکلات توانایی و قدرت شما را نشان میدهد.
سعی کنید این بار که مشکلی جلوی راه شما قرار گرفت به جای فرار کردن دنبال راه حل بگردید. سعی کنید محکم باشید و از دیگران هم کمک بگیرید. اما بی خیال مشکلتان نشوید.
5-از تنهایی خود لذت ببرید
سعی کنید استعداد های خود را در زندگی کشف کنید و در زمان های تنهایی به آن ها مشغول شوید. شما بدون حضور افراد دیگر هم انسان ارزشمندی هستید و میتوانید زندگی شادی داشته باشید.سعی کنید عادت های مثبت را در تنهایی خود تقویت کنید. کارهای خلاقانه میتوانند گزینه خوبی برای شما باشند.
یک تمرین خوب برای از بین بردن این احساس کاذب، صحبت کردن با خود در آینه است. این صحبت ها باید جنبه مثبت و تقویت کننده داشته باشند. با خودتان روراست باشید و در تنهایی با ضعف ها توانایی های خودتان رو به رو بشوید.
